Leesvaardigheid havo 4: Trots! Examen nieuwe stijl getest!!!

Het leek ons op de KSE een goed idee om de leerlingen in havo 4 een examentekst te geven. We hebben uit de examenbundel van ThiemeMeulenhoff een examen 'Nieuwe stijl' gehaald. Ik vond het een geweldige ervaring met de leerlingen!!


Aanpak
We hebben al een paar teksten uit Nieuw Nederlands gemaakt en de leerlingen zijn doordrongen van de strategieën die bij een tekst horen. Ook heb ik veel aandacht besteed aan de benadering micro - meso- macro. Tekstverbanden stonden daarbij centraal. Ook leerlingen die aangaven dat ze er 'altijd slecht' in zijn, heb ik gemotiveerd door op de aanpak te wijzen. Tot slot is het verband met andere vakken gelegd: je leest de hele dag - was het motto.
We (een paar docenten Nederlands) hebben een examen 'Nieuwe stijl' uitgezocht. De leerlingen mochten er in de les aan werken. We hebben er twee lessen aan besteed; daarna kregen de leerlingen het werk mee naar huis en ze mochten het thuis afmaken. Ze werkten enorm geconcentreerd in de lessen zelf. Het bespreken met de leerlingen heb ik ervaren als een hele kluif, omdat ze gewoonweg niet gewend zijn aan markeren en dergelijke in de tekst. Daar meten ze echt aan wennen. Ik denk dat ze daarin wel bijstellen.


Het bespreken zelf
Zoals ik al aangaf verliep dat niet zo makkelijk vanwege de gewenning. Je moet en het gemarkeerde en dergelijke uitleggen. Ik had namelijk zelf alles voorgedaan en ik demonstreerde dat. Dan volgde de uitleg bij de vragen. Ik merkte dat ik niet alles tot in de puntjes uit kon leggen en ik draaide dat deel om: als je vragen hebt, stel je ze. De vragen kwamen met mondjesmaat. We kregen alles in één lesuur af.


Ervaringen
Ongeveer vijf leerlingen per klas waren hun teksten vergeten. Daarnaast had niet iedereen de tekst thuis afgemaakt. Toch lette iedereen goed op en men keek fanatiek na, omdat er een cijfer aankwam. Dat cijfer telde dan niet mee, maar er was animo genoeg bij de leerlingen: ze waren nieuwsgierig naar hun cijfers. Er was zeker sprake van intrinsieke motivatie. De meesten vonden het ook nuttig. De cijfers lagen tussen de 4,5 en de 7,3. De meeste leerlingen vonden het niet moeilijk. Ik heb de leerlingen erop moeten wijzen dat er bijvoorbeeld geen argumentatieschema werd gevraagd. 'Ziet het examen er volgend jaar ook zo uit,' werd dan ook veelvuldig gevraagd. Het antwoord moest dan ook zijn: 'Ja, zo kun je de vragen verwachten - er zijn vier teksten, standaard, maar er kunnen altijd verrassingen zijn.' Dat ook omdat het een nieuwe stijl is.


Mijn conclusie
Aan de ene kant ben ik wel tevreden en vind ik het goed dat we dit doorgezet hebben. Volgend jaar ga ik zeker weer examens laten oefenen. Ook dit jaar las ik nog een examen nieuwe stijl in. Ik vond het wel jammer, dat die vijf leerlingen per klas toch geen examen mee hadden genomen. Ook niet iedereen had de teksten af. Ikzelf had nog meer diepgang bij de antwoorden willen geven, althans - de weg ernaar toe. Al met al bemerkte ik tevredenheid bij de leerlingen. . Ik geef ons experiment een 8.


Nog even dit...
Andere scholen
Je hoort van andere scholen dat daar een ouder examen als SE wordt gegeven. Wij doen dat niet. Wij hebben op ons programma weer andere onderdelen staan, zoals literatuurgeschiedenis, poëzie, presenteren,  mondeling en gedocumenteerd schrijven.